WorldCat Linked Data Explorer

Turtle N-Triple JSON-LD RDF/XML HTML Contact Us Home

http://worldcat.org/entity/work/id/5012290

Mysli o dawnej Polsce

Open All Close All

type

about

author

contributor

creator

description

http://schema.org/description

  • "Próba odczytania charakteru i polityki państwa polskiego w pierwszych stuleciach istnienia."Myśli o dawnej Polsce" (1960), które sam autor określił jako "posłowie do »Polski Piastów«, a jednocześnie przedsłowie do »Polski Jagiellonów«, są niejako dopełnieniem jego eseistycznej syntezy polskiej historii, próbą odczytania charakteru i polityki państwa polskiego w pierwszych stuleciach istnienia. "Autor drąży coraz głębiej w gąszcz faktów - pisał Antoni Gołubiew w "Tygodniku Powszechnym" 1961 - stara się je odczytać i zinterpretować, by dotrzeć do rzeczywistego obrazu, do tego, co było i jak było".Część pierwsza nosząca tytuł "Podglebie" to wnikliwe rozważania na temat genezy i rozwoju narodowości i narodu, granic i kierunków działania politycznego Polski piastowskiej, zarysowanie procesu, który doprowadził do utworzenia się nad Odrą, Wisłą i Wartą jednolitego, choć zróżnicowanego wewnętrznie państwa.Część druga - "Zmiana kursu" - to prowadzony z pasją dyskurs "na temat tzw. idei jagiellońskiej, która wywróciła środkowoeuropejski bieg rzeczy polskich i nadała im inny kierunek" (Aleksander Gieysztor, "Nowe Książki" 1961). "Niefortunna zmiana kursu polityki polskiej - pisze Jasienica - nie polegała na podjęciu wielkiej ekspansji wschodniej... Istota zła polegała na rozbracie z dawna wyrobionymi tradycjami polityki piastowskiej... Po wielu wahaniach... powołano do życia strukturę wyższego, wielonarodowego typu. Powstało państwo wprawdzie jednolite, mające wspólnego króla, sejm i politykę, ale dwa języki urzędowe i dwie odrębne administracje... Do unii Polska była zwykłym, normalnym państwem europejskim. Po unii stanęła wobec zagadnień, o których nikomu się nie śniło. Twierdzenie, że już dzisiaj cały glob nauczył się podobne do naszych, pounijnych, problemy łatwo rozwiązywać, grzeszyłoby pewnie nadmiarem optymizmu".Note sur l'auteur :Beynar Leon Lech plus connu sous le pseudonyme Paweł Jasienica (10 Novembre 1909 - 19 août 1970) romancier historique, essayiste et journaliste polonais. Connu surtout pour sa synthèse de l'histoire de Pologne avant les Partitions (la Pologne des Piasts (960-1370), la dynastie des Jagellons (1386-1572), La République des Deux Nations (1569-1795)), dans laquelle il explique sa perception de l'histoire polonaise, celle-ci étant en désaccord avec la vision de ses contemporains. Il lui a été reproché son interprétation personnelle de l'histoire, qui était en contradiction avec l'idéologie marxiste imposée par le gouvernement. Son dernier livre, resté inachevé, était un journal. Il n'a pas été possible à Jasienica de publier un livre sur l'histoire récente de la Pologne en toute liberté de conscience. Pour cela, il aurait du se conformer à l'idéologie du moment. Jasienica était un partisan (contrairement à Tolstoï) d'une conception de l'histoire qui peut être influencée et modifiée par les individus.Paweł Jasienica, właściwie Leon Lech Beynar (ur. 10 listopada 1909 w Symbirsku, zm. 19 sierpnia 1970 w Warszawie) - polski pisarz historyczny, eseista i publicysta Tygodnika Powszechnego.Twórczość: Paweł Jasienica jest najbardziej znany ze swej syntezy dziejów Polski przedrozbiorowej (Polska Piastów, Polska Jagiellonów, Rzeczpospolita Obojga Narodów), w której przedstawił poglądy kłócące się z poglądami większości współczesnych mu historyków. Zarzucano mu tzw. personalistyczne pojmowanie dziejów, sprzeczne z odgórnie narzuconą i obowiązującą wówczas historiozofią marksistowską. Inne popularne dzieła Jasienicy to Słowiański rodowód - zbiór reportaży archeologicznych (książka ta to nieco zmieniona wersja książki Świt słowiańskiego jutra), Trzej kronikarze - rozważania o Polsce średniowiecznej na podstawie fragmentów kronik Thietmara, Galla Anonima i Wincentego Kadłubka, Dwie drogi - refleksje o powstaniu styczniowym (książka ta to nieco zmieniona wersja książki Biały front), Ostatnia z rodu - dzieło poświęcone Annie Jagiellonce. Pisarz był również autorem książek reportażowych takich jak Kraj nad Jangcy, Wisła pożegna zaścianek. Nie pisał on wyłącznie o historii, zajmował się archeologią (Archeologia na wyrywki, Słowiański rodowód), nauką i techniką (Opowieści o żywej materii, Zakotwiczeni), jednak w niemalże każdej jego książce obecne są liczne refleksje nad przeszłością. Ostatnią ukończoną książką Pawła Jasienicy są Rozważania o wojnie domowej - esej o kontrrewolucji w Wandei. Ostatnią książką, którą pisarz pisał, ale jej nie ukończył, jest Pamiętnik. Jasienica nie mógł z czystym sumieniem napisać i wydać książki o historii najnowszej, ponieważ albo musiałby w takiej książce przedstawić poglądy zgodne z obowiązującą ideologią, albo książka taka nie zostałaby dopuszczona do druku. Z tego też powodu zawarte w Dwóch drogach refleksje o powstaniu styczniowym są ostatnim fragmentem dziejów, jakim Jasienica zajął się na kartach swych książek.Poglądy historyczne: Jasienica był zwolennikiem (w przeciwieństwie do np. Lwa Tołstoja) poglądu, że na kształt historii mogą wpływać pojedyncze jednostki, skupiał się przy tym głównie na działaniach władzy centralnej.Gwałtownie zwalczał tezy o charakterze narodowym i teorię o anarchizmie polskiej szlachty, uznając ją za "łatwiutką i zwalniającą od myślenia". Uważał Piastów za okrutników, cenił jednak ich za dążenia do scalenia państwa i stworzenie polskiej myśli politycznej. Jagiellonowie zaś byli dynastią stosunkowo łagodną i wprowadzili Polskę w krąg wyższej kultury umysłowej, zmarnowali jednak (zwłaszcza ostatni dwaj) koniunkturę polityczną. Rządy Wazów zostały przedstawione jako katastrofalne w skutkach "przestępstwo polityczne". Poglądy Jasienicy wywoływały gorące spory wśród historyków. Jego książki cieszą się jednak wielką popularnością (także w okresie PRL)."

genre

name

http://schema.org/name

  • "Mysli o dawnej Polsce"
  • "Myʹsli o dawnej Polsce"
  • "Myśli o dawnej Polsce"
  • "Myśli o dawnej Polsce"@pl

workExample